De betaalbare energiecentrale

Iedereen praat over duurzame ambities. De wil is er dus, maar de middelen nog niet altijd. Daar wil Circ verandering in brengen. De grote hoeveelheden afval die we dagelijks produceren waren voor Circ een inspiratie. Afval is namelijk een geweldige grondstof voor duurzame energie. Circ ontwikkelde de BioDigester, de betaalbare energiecentrale die afval omzet in duurzame energie en hoogwaardige plantvoeding. Zo wordt aardgas vervangen voor een duurzaam en gratis alternatief. Het mooiste van de BioDigester: het is een oplossing waar particulieren, bedrijven, het milieu en de maatschappij van profiteren.

"Het mooiste van de BioDigester: het is een oplossing waar particulieren, bedrijven, het milieu en de maatschappij van profiteren."

SNL en Circ

Circ richt zich dus op het produceren van gas uit restafval voor zowel de particuliere markt als de industriële markt. "Maatschappelijk verantwoord ondernemen en duurzaamheid zijn twee belangrijke pijlers in de huidige industrie. Sinds dit jaar is SNL toeleverancier van Circ," vertelt Daan van der Pol. Hij vervolgt: "We zijn er trots op om samen met Circ de ontwikkeling hiervan door te maken en de toeleverancier te zijn van hun eindproduct."

BioDigester

Begin dit jaar werd de eerste BioDigester in gebruik genomen. Sportcentrum Papendal is de zogenaamde innovation partner van Circ. In die hoedanigheid werd op hun terrein de eerste BioDigester geplaatst. En wel de BioDigester 50. Deze vergister past op 3,6 vierkanter meter en verwerkt dertig tot vijftig kilogram organisch afval per dag. Voor plekken waar minder organisch afval wordt geproduceerd, zullen in de toekomst kleinere formaten beschikbaar zijn.

Voordelen van de BioDigester

Het principe van de BioDigester (afval omzetten in energie) is in principe hetzelfde als bij conventionele vergisters. Toch weet de BioDigester zich te onderscheiden. De BioDigester is namelijk voordeliger, compacter én efficiënter. Het gas dat je opwekt, kan direct gebruikt worden om te koken, een bedrijf of woning te verwarmen, of om groene stroom mee op te wekken. Omdat de BioDigester zo compact is, kan hij overal worden geplaatst. De versie voor grootverbruikers past op 3,6 vierkante meter, terwijl de thuisversie het formaat van een afvalbak zal krijgen.

Wist je dat...

Een bananenschil al voldoende biogas oplevert om een half uur mee te koken? Naar verwachting kan de BioDigester tachtig procent van de energie die je verbruikt, zelf duurzaam opwekken met afval.

BioDigester in de praktijk

De eerste BioDigester 50 is dus volop aan het werk in Papendal. Trouw ging langs om verslag te doen van de eerste ervaringen.

Onderstaand komt uit: "Ieder huishouden z'n eigen biogas uit keukenafval, het is mogelijk denkt deze start-up" (Trouw, 17-04-2020)

Erik te Velthuis, manager voeding en energie van Papendal, illustreert hoe het werkt. Hij komt de keuken uit met twee emmers vol eierschalen, fruitresten en twee bedorven pastinaken. Dit afval gaat hier in Papendal niet meer in de groencontainer maar in een gloednieuw apparaat, formaat afvalcontainer. Het Olympisch sportpark produceert hiermee zijn eigen biogas en verwarmt daarmee hotelkamers en koud water. Tot voor kort moesten ze betalen voor het ophalen en legen van hun groenbakken, nu krijgen ze er gas voor terug.

circ-biodigester-artist-impression.jpg

Biogas wordt gemaakt in een vergister, een vat waar geen zuurstof bijkomt en waar bacteriën organisch materiaal afbreken. Het gas kan, na het eruit filteren van enkele stofjes, als groen gas het Nederlands leidingstelsel worden ingepompt. Groen gas kan aardgas gaan vervangen, wat vooral een uitkomst is voor vooral oudere, slecht geïsoleerde huizen en gebouwen. Die worden nu nog verwarmd met aardgas maar moeten, zo is afgesproken in het Klimaatakkoord, daar de komende decennia vanaf. Een warmtepomp is, omdat deze gebouwen zo slecht te isoleren zijn, geen reëel alternatief. Wat de vergister op Papendal maakt, is dus biogas; gas van voldoende kwaliteit om in Papendal zelf te gebruiken. Gasleidingen vervangen is daarbij overbodig. Ook de vergister zelf werkt simpel, demonstreert Te Velthuis. Hij opent een luik op de container, waaruit een zure, en doordringende geur opstijgt. “De geur van rottend fruit en afval”, legt hij uit. Als de klep weer gesloten is, weegt het apparaat de inhoud. Op het schermpje aan de zijkant van de container verschijnt het gewicht. Daarna volgt een zachte klik, het luikje is nu vergrendeld, een zachte zoem geeft aan dat de inhoud wordt vermalen en samengeperst. Het kraken van de eierschalen is bijna het enige hoorbare bewijs daarvan. Alles kan er in: van botten tot overgebleven soep. Naast gas produceert de vergister ook ‘plantenmest’. Via slangetjes komt een bruin sap met vitaminen en voedingsstoffen voor de planten in een doorzichtige tank naast de vergister terecht. Hij is al over de helft gevuld. “Er wordt gretig gebruik van gemaakt”, zegt Te Veldhuis terwijl hij wijst op het tapkraantje aan de onderkant van de tank. “We kunnen er bijvoorbeeld tomatenplanten mee bemesten, tomaten die ik later weer gebruik voor het koken van van soep. De stronkjes en overblijfselen daarvan, belanden weer in de machine. Snap je een beetje waar ik heen wil?”

Het bijzondere van deze vergister, zegt Spencer Schols, oprichter van Circ, is de artificiële intelligentie van het computergestuurde apparaat. Continu wordt gemeten wat er in de machine gebeurt, wat erin wordt gegooid en hoeveel gas dat kan opleveren. De vergister leert daarbij van zichzelf en kan, om een zo gunstig mogelijk rendement te behalen, het gistingsproces aanpassen. Spencer Schols: “Er wordt altijd gezegd dat citrusvruchten voor vergisting ongeschikt zijn. Maar ons apparaat moet gebruiksvriendelijk zijn; als restaurant heb je afval in alle soorten en maten, dat wil je niet ook nog eens gaan scheiden. Het citrusafval kan dus wel in dit apparaat.” Als de computer eenmaal geregistreerd heeft dat citrusvruchten bij het afval kunnen zitten, bouwt hij met niet-zure producten een buffer op om de zure schillen mee te mengen. Zo houdt hij de zuurgraad op peil en smeert hij de verwerking van de schillen over langere tijd uit.